Οι πιο συχνοί ουρολογικοί όροι που θα συναντήσετε στην καθημερινότητά σας σε μια προσπάθεια βασικής επεξήγησής τους. Σε κάθε περίπτωση καλό είναι να μιλάτε με τον ιατρό σας για να σας δίνει ακριβείς εξηγήσεις και να απαντά σε όλα τα ερωτήματα που αφορούν τη δική σας κατάσταση εξατομικευμένα.
Ακράτεια προσπαθείας (stress ακράτεια)
Ακούσια απώλεια ούρων σχετιζόμενη με την δραστηριότητα που προκαλεί αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης (π.χ βήχας, γέλιο, άρση βάρους).
Ακράτεια από υπερπλήρωση
Ακούσια απώλεια ούρων λόγω της υπερπλήρωσης της κύστης από ούρα, συνέπεια αδυναμίας φυσιολογικής κένωσής της.
Ακροποσθία
Το τμήμα του δέρματος που καλύπτει την βάλανο (κεφαλή πέους)
Ακτινοθεραπεία
Τοπική θεραπεία για τον καρκίνο με την χρησιμοποίηση ακτινοβολίας. Δίδεται με τη μορφή εξωτερικής ακτινοβολίας ή ως βραχυθεραπείας.
Αιματουρία
Παρουσία αίματος στα ούρα. Διακρίνεται σε μακροσκοπική όταν τα ούρα χρωματίζονται ερυθρά και σε μικροσκοπική όταν η παρουσία αίματος αποκαλύπτεται μόνο μικροσκοπικά. Διαγνωστική σημασία έχει και η συνύπαρξη ή όχι πόνου με την αιματουρία.
Αιμοσπερμία
Πρόσμειξη αίματος στο εκσπερμάτισμα. Η αιτιολογία της είναι ασαφής. Συνηθέστερα αίτια θεωρούνται οι μη ειδικές φλεγμονές του προστάτη, της ουρήθρας ή των σπερματοδόχων κύστεων.
Ανδρογόνα
Ανδρικές ορμόνες, π.χ η τεστοστερόνη.
Ανουρία
Ποσότητα ούρων <100 ml στο 24ωρο.
Ασκήσεις Κegel
Ασκήσεις πυελικού εδάφους. Αποτελεί τρόπο αντιμετώπισης της ακράτειας ούρων.
Βάλανος
Η κεφαλή του πέους.
Βιοψία
Μικρό δείγμα ιστού.
Βραχυθεραπεία
Μικρής εμβέλειας ακτινοθεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη, που γίνεται κατόπιν τοποθέτησης ραδιενεργών κόκκων μέσα στον προστάτη.
Γεννητικό σύστημα
Αποτελείται από τους όρχεις, τις επιδιδυμίδες, τους σπερματικούς πόρους, τις σπερματοδόχους κύστεις, τον προστάτη και το πέος.
Gleason score
Μέθοδος βαθμονόμησης του καρκίνου του προστάτη σύμφωνα με την μικροσκοπική εμφάνισή του. Αξιολογεί την επιθετικότητά του και οι τιμές του συνήθως κυμαίνονται από 6 έως 10, όπου 6 είναι υψηλής διαφοροποίησης, 7 μέτριας και 8,9 και 10 χαμηλής διαφοροποίησης.
Διαδερμική
Κατόπιν μικρής τομής στο δέρμα.
Διαφοροποίηση
Ο βαθμός επιθετικότητας του καρκίνου, όπως αξιολογείται στο μικροσκόπιο.
Διουρηθρική προστατεκτομή (ΤURP)
Ενδοσκοπική επέμβαση διαμέσου της ουρήθρας για την αφαίρεση του αποφρακτικού τμήματος του προστάτη, λόγω καλοήθους υπερπλασίας προστάτη.
Δυσουρία
Δυσκολία στην ούρηση που μπορεί να συνοδεύεται και με πόνο.
Da Vinci™
Υψηλής τεχνολογίας ρομποτική πλατφόρμα, που δίνει την δυνατότητα στον χειρουργό να εκτελέσει εξαιρετικής ακρίβειας ελάχιστα επεμβατική χειρουργική.
Εγκράτεια ούρων
Η δυνατότητα συγκράτησης και αποφυγή ακούσιας απώλειας των ούρων.
Εκσπερμάτιση
Έξοδος σπέρματος από το πέος.
Ενδοσηραγγώδεις (ενδοπεϊκές) ενέσεις
Ένεση φαρμακευτικής ουσίας κατευθείαν στα σηραγγώδη σώματα του πέους για την επίτευξη στύσης. Αποτελεί τρόπο θεραπείας της στυτικής δυσλειτουργίας.
Ενδοσκοπία
Χρήση ειδικών τηλεσκοπικών οργάνων που ονομάζονται ενδοσκόπια. Με τη χρήση τους αποφεύγεται η διενέργεια τομών, καθώς τα ενδοσκόπια εισέρχονται μέσα από φυσιολογικές οπές του σώματος.
Ενδοουρολογία
Η χρήση της ενδοσκοπίας στην ουρολογία.
Εξωστήρας
Το μυικό τοίχωμα της ουροδόχου κύστης.
Επιδιδυμίδα
Η επιδιδυμίδα είναι ένας ανατομικός σχηματισμός με μορφή σωλήνα. Βρίσκεται προσκολλημένη στην πίσω πλευρά του όρχεως και η άκρη της μεταπίπτει στον σπερματικό πόρο. Τα σπερματοζωάρια, που παράγονται στους όρχεις, μεταφέρονται στην επιδιδυμίδα και αποθηκεύονται.
Επιδιδυμίτιδα
Οξεία φλεγμονή της επιδιδυμίδας που οφείλεται στην είσοδο μικροβίων από τους σπερματικούς πόρους.
Επικουρική θεραπεία
Οποιαδήποτε μορφή θεραπείας που ακολουθεί μετά την αρχική θεραπευτική προσέγγιση για καρκίνο σε περιπτώσεις που υπάρχει πιθανότητα υπολειμματικής νόσου π.χ. η επικουρική ακτινοθεραπεία μετά την ριζική προστατεκτομή.
Επιτακτικότητα
Αιφνίδια, ισχυρή επιθυμία για ούρηση την οποία το άτομο αδυνατεί να αναστείλει.
Επιτακτική ακράτεια
Η ακούσια απώλεια ούρων που ακολουθεί την έντονη και αιφνίδια επιθυμία για ούρηση.
Επίσχεση ούρων
Η αδυναμία κένωσης της κύστης. Διακρίνεται σε οξεία και χρόνια. Η οξεία επίσχεση είναι επώδυνη κατάσταση όπου ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει και να αδειάσει την γεμάτη με ούρα κύστη του. Η αντιμετώπισή της γίνεται με τοποθέτηση καθετήρα και κένωση της κύστης. Η χρόνια επίσχεση εγκαθίσταται προοδευτικά, συνήθως ασυμπτωματικά και προδιαθέτει σε ουρολοιμώξεις, λίθους στην κύστη ή υδρονέφρωση.
Ιδιοπαθής
Κατάσταση χωρίς σαφή αιτιολογία.
Καθετήρας (ουροκαθετήρας)
Σωλήνας που τοποθετείται στην ουροδόχο κύστη για τη κένωση των ούρων. Εισέρχεται συνήθως μέσω της ουρήθρας, αλλά ορισμένες φορές ενδέχεται να τοποθετηθεί στην κύστη δια του κοιλιακού τοιχώματος (υπερηβικός καθετήρας).
Κακοήθης
Όταν ο όγκος παρουσιάζει την ικανότητα να επεκτείνεται σε άλλους ιστούς ή να μεθίσταται σε απομακρυσμένες περιοχές του σώματος.
Καλοήθης
Όταν ο όγκος δεν επεκτείνεται σε άλλους ιστούς ή σε απομακρυσμένες περιοχές του σώματος.
Καρκίνος
Κύτταρα τα οποία πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και επεκτείνονται σε γειτονικούς ιστούς ή μεθίστανται σε απομακρυσμένες περιοχές του σώματος.
Κύστη
Ανατομική δομή γεμάτη υγρό.
Κυστεοσκόπηση
Ενδοσκοπική μέθοδος, όπου μέσω της ουρήθρας, εισάγεται ειδικό ενδοσκοπικό όργανο (κυστεοσκόπιο) για τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης. Το κυστεοσκόπιο μπορεί να είναι άκαμπτο ή εύκαμπτο.
Κυστεκτομή
Αφαίρεση της ουροδόχου κύστης.
Κυτταρολογική εξέταση ούρων
Μικροσκοπικός έλεγχος της μορφολογίας των κυττάρων στα ούρα λόγω υποψίας καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος.
Κωλικός (νεφρού, ουρητήρα)
Οξύς πόνος λόγω απότομης αύξησης της υδροστατικής πίεσης στην νεφρική πύελο ή/και τον ουρητήρα που προκαλείται από οξεία απόφραξη.
Λεμφαδένες
5 χιλιοστών ανατομικοί σχηματισμοί διασκορπισμένοι σε όλο το σώμα που φιλτράρουν την λέμφο (υγρό που περιέχεται στα λεμφαγγεία) και συμμετέχουν στην άμυνα εναντίων των λοιμώξεων και του καρκίνου, καταστάσεις στις οποίες μπορούν να διογκωθούν.
Λιθίαση
Η εμφάνιση λίθου (πέτρας).
Λιθοτριψία
Κατακερματισμός λίθων (σπάσιμο πετρών).
Μετάσταση
Εξάπλωση του καρκίνου σε περιοχές και όργανα μακριά από την περιοχή της αρχικής εμφάνισής του.
Μικτή ακράτεια
Ακράτεια ούρων με συμπτωματολογία ακράτειας προσπαθείας και επιτακτικής ακράτειας.
Νεοκύστη
Η δημιουργία συνήθως από τμήμα λεπτού εντέρου ενός ρεζερβουάρ ούρων μετά την κυστεκτομή. Εξασφαλίζει την ούρηση μέσω της ουρήθρας.
Νεφροί
Ζευγάρι οργάνων που φιλτράρουν και απεκκρίνουν τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού στα ούρα.
Νεφρεκτομή
Αφαίρεση του νεφρού.
Νεφρώνας
Η μικροσκοπική μορφολειτουργική μονάδα του νεφρού, όπου γίνεται το φιλτράρισμα του αίματος για την παραγωγή των ούρων. Υπάρχουν περίπου 1 εκατομμύριο νεφρώνες σε κάθε νεφρό.
Νυκτουρία
Συχνή αφύπνιση για ούρηση κατά την διάρκεια της νύκτας.
Ογκολογία
Ιατρική ειδικότητα με αντικείμενο τον καρκίνο.
Όγκος
Ανώμαλη ανάπτυξη ιστού που μπορεί να είναι καλοήθης ή κακοήθης.
Ολιγουρία
Μείωση του ποσού των ούρων 24ώρου.
Ορμόνη
Χημική ουσία που κυκλοφορεί στο αίμα και συντονίζει διάφορες βιολογικές δραστηριότητες.
Ορχεκτομή
Αφαίρεση του όρχι μέσω τομής στο όσχεο ή στην βουβωνική περιοχή.
Όσχεο
Ο ανατομικός σχηματισμός (σάκκος) από δέρμα που περιέχει τους όρχεις.
Ουρητήρας
Ανατομικός σχηματισμός που μοιάζει με σωληνάκι μέσω του οποίου τα ούρα μεταφέρονται από το νεφρό στην κύστη.
Ουρητηροσκόπηση
Ενδοσκοπική μέθοδος, όπου μέσω της ουρήθρας, εισάγεται ειδικό ενδοσκοπικό όργανο (ουρητηροσκόπιο) για τον έλεγχο του ουρητήρα. Το ουρητηροσκόπιο μπορεί να είναι ημιάκαμπτο ή εύκαμπτο.
Ουρήθρα
Ανατομικός σχηματισμός που μοιάζει με σωληνάκι μέσω του οποίου τα ούρα εξέρχονται από την ουροδόχο κύστη στο περιβάλλον. Έχει μεγαλύτερο μήκος στους άνδρες (βρίσκεται κατά μήκος του πέους) σε σχέση με τις γυναίκες.
Ουροδόχος Κύστη
Όργανο που βρίσκεται στην λεκάνη και δρα σαν δεξαμενή αποθήκευσης των ούρων.
Ουροδυναμικός έλεγχος
Έλεγχος της λειτουργίας της κύστης και της ουρήθρας χρησιμοποιώντας έναν ειδικό καθετήρα που εισέρχεται στην κύστη μέσω της ουρήθρας και καταγράφει μετρήσεις πιέσεων κατά την πλήρωση και κένωση της κύστης.
Ουρολογία
Η χειρουργική ειδικότητα που ασχολείται με το ουροποιητικό σύστημα των δύο φύλων και το γεννητικό σύστημα του άνδρα.
Ουροποιητικό σύστημα
Αποτελείται από τους νεφρούς, τους ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα.
Πριαπισμός
Επώδυνη και παρατεταμένη στύση του πέους που δεν υποχωρεί αυτόματα. Απαιτεί επείγουσα αντιμετώπιση για την πρόληψη μη αναστρέψιμων βλαβών του στυτικού ιστού του πέους.
Προστάτης
Όργανο μεγέθους καστάνου κάτω από την ουροδόχο κύστη, που παράγει υγρό για την δημιουργία και φυσιολογική λειτουργία του σπέρματος.
Προστατεκτομή
Αφαίρεση του προστάτη.
Προστατίτιδα
Φλεγμονή του προστάτη που μπορεί να οφείλεται ή όχι σε λοίμωξη.
Πυουρία
Ανεύρεση άφθονων λευκοκυττάρων στα ούρα.
Πύελος
Η ανατομική περιοχή στην κοιλιά που αφορίζεται από τα οστά της λεκάνης. Σε διαχωρισμό από την νεφρική πύελο που αποτελεί το τμήμα του νεφρού όπου συγκεντρώνονται τα ούρα από τον νεφρό πριν διοχετευτούν στον ουρητήρα.
Πυελοουρητηρική συμβολή (ΠΟΣ)
Το σημείο που το νεφρό (η πύελος του νεφρού) ενώνεται με τον ουρητήρα. Μπορεί μερικές φορές να αποφραχθεί και τότε γίνεται λόγος για στένωση πυελοουρητηρικής συμβολής.
Πυελοπλαστική
Επέμβαση που γίνεται για την άρση της στένωσης της πυελοουρητηρικής συμβολής.
Pig – tail (stent)
Αυτοσυγκρατούμενος καθετήρας που τοποθετείται στον ουρητήρα μέσω της ουρήθρας.
PSA (Prostate Specific Antigen)
Ειδικό προστατικό αντιγόνο – ελέγχεται με εξέταση αίματος και η αύξησή του μπορεί να παρατηρηθεί μεταξύ διαφόρων καταστάσεων που επηρεάζουν τον προστάτη όπως π.χ ο καρκίνος του προστάτη.
Ριζική
Καθορίζει την επέμβαση για την αντιμετώπιση του καρκίνου και περιλαμβάνει την αφαίρεση του προσβεβλημένου οργάνου (π.χ νεφρό) καθώς και των περιβαλλόντων ιστών.
Ρομποτική ριζική προστατεκτομή
Η αφαίρεση του προστάτη λόγω καρκίνου με την βοήθεια της ρομποτικής πλατφόρμας daVinci.
Σηραγγώδη σώματα
Κυλινδρικοί σχηματισμοί του πέους αποτελούμενοι από στυτικό ιστό. Με την πλήρωσή τους με αίμα επιτυχγάνεται η στύση του πέους.
Σπερματικός τόνος
Μίσχος από μύες, αγγεία και νεύρα από τον οποίο κρέμεται ο όρχις. Περιέχεται και ο σπερματικός πόρος.
Σπερματικός πόρος
Μικρός σωληνωτός ανατομικός σχηματισμός που μεταφέρει το σπέρμα από τους όρχεις στην ουρήθρα.
Σπερματοδόχες κύστεις
Ζευγάρι οργάνων που εφάπτονται στην κάτω επιφάνεια του προστάτη. Παράγουν και αποθηκεύουν το σπερματικό υγρό.
Σπερμοδιάγραμμα
Η μικροσκοπική και μακροσκοπική εξέταση του σπέρματος. Το δείγμα πρέπει να λαμβάνεται μετά από σεξουαλική αποχή τουλάχιστον 48 ωρών και όχι μεγαλύτερη των 5 ημερών.
Σταδιοποίηση
Η εκτίμηση της τοπικής ή απομακρυσμένης επέκτασης του καρκίνου.
Στύση
Η μεγένθυση, επιμήκυνση και ανέγερση του πέους, σχετιζόμενη με το μέγεθος της αιματικής ροής και της φλεβικής απόφραξης του αίματος στα σηραγγώδη σώματα του πέους.
Στυτική δυσλειτουργία (ΣΔ)
Αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης της στύσης (ανικανότητα).
Συγγενής
Κατάσταση που παρουσιάζεται από την γέννησή μας.
Συστροφή όρχι
Στρίψιμο του σπερματικού τόνου προκαλώντας πόνο στον όρχι. Απαιτεί επείγουσα αντιμετώπιση για την πρόληψη της νέκρωσης του σύστοιχου όρχι.
Συχνουρία
Αύξηση αριθμού ουρήσεων κατά την διάρκεια του 24ώρου.
Σφιγκτήρας (ουρήθρας)
Κυκλοτερής μυς ακριβώς στο ύψος της κορυφής του προστάτη, που ευθύνεται για την εγκράτεια των ούρων.
Stamey – Meares
Δοκιμασία με συλλογή 4 συνολικά δειγμάτων, ούρων και προστατικού υγρού μετά από δακτυλική μάλαξη του προστάτη. Ονομάζεται και αλλιώς δοκιμασία των τεσσάρων κυπέλλων. Αποτελεί διαγνωστική μέθοδο για την χρόνια προστατίτιδα.
Τεστοστερόνη
Ανδρική ορμόνη που παράγεται κατά κύριο λόγο στους όρχεις.
Τεχνητός σφιγκτήρας
Μηχανική συσκευή που τοποθετείται χειρουργικά γύρω από την ουρήθρα για την αντιμετώπιση της ανδρικής ακράτειας.
Τροκάρ
Μικρός σωλήνας (κανάλι εργασίας) που εισέρχεται και σταθεροποιείται στο κοιλιακό τοίχωμα μέσω του οποίου διέρχονται διάφορα όργανα για χειρουργικές επεμβάσεις.
Υδρονέφρωση
Διάταση των νεφρών λόγω αυξημένης ενδονεφρική πίεσης.
Χημειοθεραπεία
Συστηματική θεραπεία για τον μεταστατικό καρκίνο με χορήγηση, συνήθως, φαρμάκων ενδοφλεβίως.