Πέτρες στα νεφρά: Αίτια & Συμπτώματα

Οι πέτρες στα νεφρά είναι συμπαγείς, σκληρές μάζες, που αποτελούνται από εκατομμύρια μικροσκοπικούς κρυστάλλους. Οι περισσότερες πέτρες στα νεφρά σχηματίζονται στην εσωτερική επιφάνεια του νεφρού, όπου τα ούρα εξέρχονται από τον ιστό των νεφρών και εισέρχονται στο σύστημα συλλογής ούρων. Οι πέτρες στα νεφρά μπορεί να είναι μικρές, όπως ένας κόκκος άμμου, ωστόσο συχνά αναπτύσσονται σημαντικά σε μέγεθος. Τα συγκεκριμένα μορφώματα μπορεί να σχηματιστούν σε ένα ή και στα δύο νεφρά.

Η δουλειά των νεφρών είναι να διατηρούν την ισορροπία νερού, μετάλλων και αλάτων του σώματος. Τα ούρα είναι το προϊόν αυτής της διαδικασίας φιλτραρίσματος. Κάτω από ορισμένες συνθήκες, ουσίες που συνήθως διαλύονται στα ούρα, όπως το ασβέστιο, το οξαλικό και το φωσφορικό οξύ, συμπυκνώνονται υπερβολικά και μπορούν να διαχωριστούν ως κρύσταλλοι. Μια πέτρα στα νεφρά αναπτύσσεται όταν αυτοί οι κρύσταλλοι προσκολλώνται μεταξύ τους κι έπειτα συσσωρεύονται σε μια μικρή μάζα.

Αιτίες εμφάνισης πετρών στα νεφρά

Η συγκεκριμένη πάθηση προκύπτει αρκετά συχνά, ιδίως σε ενήλικες άνδρες. Ωστόσο, μπορεί να εμφανιστεί και σε πρόωρα βρέφη. Το οικογενειακό ιστορικό εμφάνισης λίθων στα νεφρά αυξάνει επίσης την πιθανότητα εκδήλωσης της πάθησης. Οι πέτρες στα νεφρά προκαλούνται από υψηλά επίπεδα ασβεστίου, οξαλικού και φωσφόρου οξέος στα ούρα. Αυτά τα μέταλλα όταν βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα δεν προκαλούν προβλήματα, ωστόσο όταν η περιεκτικότητά τους αυξάνεται οδηγούν στη διαμόρφωση πέτρας στα νεφρά. Η υπερβολική κατανάλωση τροφών που περιέχουν ζωικές πρωτεΐνες όπως κόκκινο κρέας και πουλερικά, ή περιλαμβάνουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο ή σάκχαρα, ευνοούν την ανάπτυξη λίθων στα νεφρά.

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη λίθων στα νεφρά. Ορισμένοι από αυτούς περιλαμβάνουν την πρόσληψη ανεπαρκούς ποσότητας υγρών, την υιοθέτηση διατροφικών συνηθειών που περιλαμβάνουν την πρόσληψη ουσιών που σχηματίζουν τις πέτρες (το φωσφορικό άλας, για παράδειγμα, βρίσκεται στο κρέας, το ψάρι, τα φασόλια και άλλες τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες). Η απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος, η υπερασβεστιουρία, δηλαδή η συγκέντρωση υψηλών επιπέδων ασβεστίου στα ούρα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης, η παχυσαρκία και η οστεοπόρωση αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη πετρών στα νεφρά.

Άλλες παθήσεις που συμβάλλουν στο σχηματισμό λίθων στα νεφρά είναι η κυστική ίνωση, η ύπαρξη κύστεων στα νεφρά, η νόσος παραθυρεοειδούς, οι φλεγμονώδης νόσοι του του εντέρου και η χρόνια διάρροια. Ορισμένα φάρμακα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για πέτρες στα νεφρά. Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν τα διουρητικά, τα αντιόξινα με βάση το ασβέστιο τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, φάρμακα για τη θεραπεία λοιμώξεων HIV ή των επιληπτικών κρίσεων, αλλά και αντιβιοτικά όπως η σιπροφλοξασίνη και η κεφτριαξόνη.

Πέτρες στα νεφρά: Συμπτώματα

Οι πέτρες στα νεφρά συχνά δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα. Ωστόσο, όσο μεγαλύτεροι είναι οι λίθοι στα νεφρά, τόσο πιο αισθητά συμπτώματα μπορεί να προκαλέσουν. Το βασικότερο σύμπτωμα που προκαλεί η παρουσία λίθων στα νεφρά είναι ο κωλικός που εκδηλώνεται ως οξύς, ανυπόφορος πόνος. Η εμφάνιση του πόνου σχετίζεται με τη μετακίνηση του λίθου στους ουρητήρες, γεγονός που προκαλεί ερεθισμό ή απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος.

Πιο συγκεκριμένα, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Έντονο πόνο πίσω και πλάγια στην περιοχή του νεφρού ή στο κατώτερο τμήμα της κοιλιακής χώρας που μπορεί να αντανακλά στον σύστοιχο όρχι στον ανδρικό πληθυσμό ή στο έξω χείλος του αιδοίου στις γυναίκες.
• Αίμα στα ούρα (αιματουρία)
• Ναυτία ή έμετος
• πυρετός και ρίγη

Σε αρκετές περιπτώσεις η θεραπεία για τις πέτρες στα νεφρά είναι συντηρητική. Συνιστάται η κατανάλωση άφθονου νερού (2 -3 λίτρα ημερησίως) ώστε οι πέτρες να αποβληθούν μαζί με τα ούρα. Αν όμως οι πέτρες στα νεφρά είναι πολύ μεγάλες σε μέγεθος, αν εμποδίζουν τη ροή των ούρων ή αν υπάρχει σημάδι μόλυνσης, ενδείκνυται χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνσή τους. Ο Χειρουργός Ουρολόγος Δρ. Βασίλειος Μυγδάλης προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις για την οριστική αντιμετώπιση των λίθων στα νεφρά.