Γιατί η συστροφή όρχεως θεωρείται επείγον περιστατικό;

Αν μία πάθηση αντιπροσωπεύει τον ορισμό του «μη σου τύχει», εκτός φυσικά του καρκίνου, αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η συστροφή όρχεως. Γιατί; Επειδή χωρίς άμεση και στοχευμένη ιατρική παρέμβαση, η πάθηση μπορεί να αποτελέσει αιτία απώλειας του προσβεβλημένου όρχι. Μάλιστα, η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες επιπτώσεις όπως ακριβώς η απώλεια του όρχι μέσα σε μερικές μόνο ώρες.

Τι είναι η συστροφή όρχεως;

Η συστροφή του όρχεως είναι μια επείγουσα ουρολογική πάθηση κατά την οποία ο όρχις περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του σπερματικού πόρου, ο οποίος περιέχει τα αιμοφόρα αγγεία, τα νεύρα και τα λεμφαγγεία που τον συνδέουν με το υπόλοιπο σώμα. Αυτή η συστροφή προκαλεί διακοπή της αιμάτωσης, με αποτέλεσμα την ισχαιμία και, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, τη νέκρωση του ιστού του όρχι. Η συστροφή μπορεί να είναι είτε εξωελυτροειδής, όπου η περιστροφή συμβαίνει εκτός των χιτώνων του όρχεως, είτε ενδοελυτροειδής, όπου πραγματοποιείται εντός των χιτώνων. Η εξωελυτροειδής συστροφή είναι πιο σπάνια και εμφανίζεται συνήθως σε νεογνά με υψηλό βάρος γέννησης, ενώ η ενδοελυτροειδής είναι συχνότερη και αφορά συνήθως αγόρια και εφήβους. Δεδομένης της απειλής που ασκεί η πάθηση στη λειτουργία και την ακεραιότητα του όρχι, η άμεση παρέμβαση από ουρολόγο είναι όχι απλά αναγκαία, αλλά επιβεβλημένη.

Αιτίες της συστροφής όρχεως

Η συστροφή μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες. Σε αυτούς συγκαταλέγονται:

• Ορισμένες συγγενείς ανατομικές ανωμαλίες όπως η μη φυσιολογική ανάρτηση του όρχεως, η οποία επιτρέπει στον όρχι να περιστρέφεται ελεύθερα στο όσχεο.
• Ξαφνικές κινήσεις κατά τη διάρκεια διαφόρων δραστηριοτήτων.
• Ένα χτύπημα στη βουβωνική χώρα το οποίο μπορεί να πυροδοτήσει τη συστροφή.
• Χωρίς προφανή αιτία

Συμπτώματα που προκαλεί η συστροφή όρχεως

Η συστροφή όρχεως παρουσιάζει χαρακτηριστικά συμπτώματα που ξεκινούν συνήθως αιφνίδια και προκαλούν πολύ έντονη ανησυχία στον ασθενή. Αρχικά, εκδηλώνεται έντονος, οξύς πόνος στον όρχι, ο οποίος συχνά επεκτείνεται και στην κατώτερη κοιλιακή χώρα.

Εμφανίζεται ταυτόχρονα διόγκωση και ερυθρότητα του οσχέου, μη φυσιολογική υψηλή θέση του όρχεως, ο οποίος μπορεί να βρίσκεται σε ανώμαλη ή οριζόντια θέση, ενώ τέλος δεν αποκλείεται να εκδηλωθεί ναυτία και εμετός.

Γενικά, η άμεση επίσκεψη σε ουρολόγο είναι αναγκαία προκειμένου να γίνει σωστή διάγνωση, καθώς υπάρχουν και άλλες ουρολογικές παθήσεις που τείνουν να μιμούνται τα συμπτώματα της συστροφής. Στις παθήσεις αυτές συγκαταλέγονται:

• Η οξεία επιδιδυμίτιδα και ορχίτιδα.
• Τραυματισμός του οσχέου.
• Περισφιγμένη βουβωνοκήλη.
• Κολικός του νεφρού με αντανακλαστικό πόνο στον όρχι.
• Όγκοι του όρχεως.

Διάγνωση της συστροφής όρχεως

Η κλινική εξέταση και η λήψη ενός ολοκληρωμένου και χωρίς παραλείψεις ιστορικού του ασθενούς είναι συνήθως επαρκή για την αρχική διάγνωση. Ο γιατρός εξετάζει τη θέση και την κατάσταση του όρχεως, ενώ το υπερηχογράφημα Doppler είναι η εξέταση εκλογής που επιβεβαιώνει την απουσία αιμάτωσης. Σε περιπτώσεις αμφιβολίας, η άμεση χειρουργική διερεύνηση είναι απαραίτητη, καθώς η απώλεια χρόνου μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μη αναστρέψιμη βλάβη του όρχεως. Προτιμάται η επέμβαση σε περίπτωση αβεβαιότητας παρά ο κίνδυνος απώλειας του όρχεως.

Θεραπεία για τη συστροφή όρχεως

Η θεραπεία της συστροφής είναι επείγουσα και συνήθως χειρουργική. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο όρχις ανατάσσεται και καθηλώνεται στο όσχεο για να αποφευχθεί η υποτροπή (ορχεοπηξία). Αν έχουν περάσει περισσότερες από έξι ώρες, ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει αν έχει επέλθει νέκρωση, οπότε ενδέχεται να χρειαστεί η αφαίρεση του όρχεως. Σε αυτή την περίπτωση, ο υγιής όρχις καθηλώνεται επίσης προληπτικά με ορχεοπηξία για να μειωθεί ο κίνδυνος μελλοντικής συστροφής.

Γενικά, ο χρόνος είναι ο πιο ισχυρός σύμμαχος αλλά και ο χειρότερος εχθρός όσον αφορά στις επιπτώσεις της συστροφής στη λειτουργία και βιωσιμότητα του προσβεβλημένου όρχι. Η πιθανότητα αποκατάστασης της λειτουργίας του όρχεως μειώνεται δραματικά μετά τις πρώτες 6 ώρες. Μετά από 12 έως 18 ώρες, ο όρχις είναι συχνά μη βιώσιμος και πρέπει να αφαιρεθεί. Η άμεση διάγνωση και χειρουργική αποκατάσταση όχι μόνο προστατεύουν τον όρχι αλλά και διασφαλίζουν τη γονιμότητα και την ευημερία του ασθενούς. Ο Χειρουργός Ουρολόγος Δρ. Βασίλειος Μυγδάλης αντιμετωπίζει άμεσα χειρουργικά τη συστροφή όρχεως, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να διαφυλάξει τη λειτουργία του όρχι.